Küçük akbaba,Description
Kaynak yazı:Anonim kuşlar
Sivri kafalı, kama şeklinde kuyruklu, küçükçe bir akbabadır. Kanatlarını düz tutarak süzülür. Erişkinin rengi kirli sarımsı ya da grimsi beyaz, yüzü ise sarıdır. Gün ışığındaki uçuşu sırasında bembeyaz parlar, uçuş telekleri siyahtır ancak gövdesi krem rengi görünebilir. Genci koyu kahverengi, kuyruğu kama şeklinde, gagası incedir. (1)
Habitat
Sadece sıcak iklimlerde, Akdeniz'de değil 2000metrelere hatta Kafkasya' da belli bölgelerede 3600 m. ye dek görülebilir.Av bulmak için her türlü açık arazi, step, savana, nehir kumulları, kısa otların olduğu sulak açık araziler, kıyı kumulları, vadiler ve yarma alanlar. Adapte olma başarısına paralel geniş çöplükler, yerel hayvanların ölmeye geldikleri araziler, köy ve hatta kasaba arazilerinde av ararlar. Çöllerele çevrili dağ silsileleriyle, aralıklı çöl sıralarında da yaşayabilirler.Ağaçlarda yuva yapmak yerine daha çok yalçın kayalıklardaki çatlaklar, yarlar gibi geniş araziyi görebilecekleri korunaklı yerleri seçerler.
Bazı adalarda görülmelerine rağmen anakarada yaşayan bir tür olarak bilinirler.
Ergenlerine Avrupa’da nadir rastlanır. Ülkemize ilkbaharda üremeye gelir, çöplüklerimizde beslendikten sonra, sonbaharda .yavrularıyla beraber Afrika'ya geri dönerler.Küçük Akbaba, leşçil türlerdendir ve çürümüş etlerle beslenir, fakat aynı zamanda küçük memelileri de avlar ve yumurtaları da yerler.Kendisinin rölatif küçük cüssesinden dolayı, diğer leşle beslenen yırtıcı hayvanların öğünlerini yemelerinden sonra ancak kendisi beslenmeye başlar.Uzun gagası sayesinde kalan etlerden küçük parçaları kolayca koparabilir. İnce gaga yapısı aynı zamanda, kalın gagalı akbabaların ulaşamadığı kemik iliğine de rahatlıkla ulaşmasını sağlar. Diğer birkaç kuş arasında, Küçük Akbaba /alet kullanmayı bilen/ türlerden birisidir. Küçük kaya parçalarını gagasıyla kalın kabuklu yumurtaları çatlatmak ve kırmak için baş ve boynunu kuvvetle sallayarak kullanabilir. Bu durum, kendi sosyal grubu içinde diğerlerini gözlemleyerek edinilen kültürel bir pozisyondur.
Kuluçka dönemi
Nisan başı dişi ve erkeğin birlikte yuva seçme uçuşlarını takiben her iki bireyde yavrunun gelişim ve bakımına katılırlar. Bu yavruyuda besleme aşamasında aynı yoğunluktadır.Mart ortalarında ülkemize gelmeye başlarlar ve sonbaharda Afrika' ya göç ederler .
* Soyu Tehlike Altındaki Küçük Akbabalar Türkiye’de İlk kez Uydudan İzleniyor :
Kuzey Doğa Derneği, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) ve Utah Üniversitesi işbirliğiyle dünyada nesli tehlike altında olan (Endangered) Küçük Akbaba’ya (Neophron percnopterus) Türkiye’de ilk defa uydu vericisi takılarak takibine başlandı.
Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde Aras ve Arpaçay nehirlerinin kesişme noktasında KuzeyDoğa Derneği tarafından düzenli olarak izlenen küçük akbabalar kuşlara zarar vermeyen özel teknikler ile yakalandı ve sırtlarına uydu vericisi takıldı. Bu sayede dünya çapında nesli tehlike altında olan küçük akbabanın bölgede kullandığı alanlar, göç rotası, mevsimsel hareketleri ve beslenme stratejisi ortaya çıkartılacak.
www.kuzeydoga.org/index.php/tr/enson/306-uydu-takip
Population
Ege ve Karadeniz bölgesi dışında tüm bölgelerde görülmektedir . 100- 999 çift ya da daha fazla sayılarda oldukları düşünülmektedir.
Behaviors
Dişi ve erkek olarak pek çok zaman tek başlarına zaman geçirselerde avlanma ya da karkas başında beslenme anlarında 30- 40lı gruplar kurabilirler.Genellikle gruplar tünerken 10lu küçük gruplar kurarlar.Göç ederlerken yanlız ya da 20 - 30lu sürüler halinde seyrek düzende uçsalarda bazen leylek ya da atmaca sürüleriyle birlikte göç eden bireylerede rastlanır.
Tek eşli oldukları düşünülür. Hatta bunun yaşam boyu devam ettiğine inanılır.
Local Names
Genel akbaba adları;
ak buba, ak bula, ala baba, çahavuz, dana kaldıran, hohor, kelkenez, kelkerkez, kerkez, zera
www.kazimcapaci.com/kusadlari.htm
Eng. : Egyptian Vulture, Alm : Schmutzgeier, Fr: Vautour percnoptere, İsp : Alimoche comun
Call
Araştırmacıların yoğun gözlemlerine rağmen sessiz bir tür olarak adlandırılır. Tehlike anında bile ötüşü duyulmamış olsada gerçekten sürekli rahatsız edildiği abartılı durumlarda bazen derinden gelen sürekli bir kaba hırıltı, homurtu sesi kaydedilmiştir.
Differential Diagnosis
Differential Diagnosis information not found
Resources
1- med.ege.edu.tr/capaci/kakbaba.htm
2- en.wikipedia.org/wiki/Egyptian_Vulture
3www.birdlife.org/datazone/search/species_search.html?action=SpcHTMDetails.asp&sid=3371&m=0 ( BirdLife International (2008) Species factsheet: Neophron percnopterus. Downloaded from www.birdlife.org on 6/12/2008 )
4- The birds of the Western Palearktic